Νεοελληνική Γλώσσα Β΄ - Γ΄ Γυμνασίου

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ – ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Άρθρο – Επιστολή - Ομιλία

Όταν γράφουμε ένα κείμενο πρέπει να λαμβάνουμε πάντα υπόψη το είδος που μας ζητείται να γράψουμε, καθώς σε κάθε περίπτωση είναι διαφορετικό το επικοινωνιακό πλαίσιο, διαφορετικό το ύφος και το πρόσωπο που πρέπει να χρησιμοποιήσουμε. Γι' αυτό πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να εξετάζουμε ποιο είναι το θέμα μας, ποια ζητήματα σχετικά με το θέμα μας πρέπει να αναπτύξουμε, ποιος είναι ο σκοπός για τον οποίο γράφουμε και ποιοι είναι οι αποδέκτες του κειμένου μας. Συνήθως τρία είναι τα είδη του κειμένου που καλούμαστε να αναπτύξουμε, το άρθρο, η επιστολή και η ομιλία.

α) Άρθρο: Ένα άρθρο πρέπει να έχει πάντα τίτλο. Συνήθως ο τίτλος ενός άρθρου δεν περιέχει ρήμα ωστόσο δεν θεωρείται λάθος να περιλαμβάνει ρήμα ή ρηματικό τύπο (μετοχή). Το ύφος του άρθρου είναι πάντα σοβαρό, τυπικό και αντικειμενικό γι' αυτό και το πρόσωπο στο οποίο γράφουμε πρέπει να είναι το γ΄ πρόσωπο. Σκοπός του άρθρου είναι να πληροφορήσει, να ενημερώσει αλλά και να πείσει ο συντάκτης του άρθρου τους αναγνώστες για τις απόψεις του. Το άρθρο χρειάζεται επίσης πάντα να έχει τη δομή ενός ολοκληρωμένου κειμένου δηλαδή, πρόλογο – κύριο θέμα – επίλογο. Στον πρόλογο του άρθρου αναφερόμαστε συνήθως γενικά στο θέμα για το οποίο γράφουμε και προετοιμάζουμε τον αναγνώστη του άρθρου για όσα πρόκειται να αναπτύξουμε στο κυρίως θέμα. Στο κυρίως θέμα απαντάμε στα βασικά ζητούμενα του θέματός μας και στον επίλογο γράφουμε ένα γενικό συμπέρασμα, μία σύνοψη που προκύπτει από όσα αναφέρθηκαν στο υπόλοιπο άρθρο.

β) Επιστολή: Σε μία επιστολή πρέπει να αναγράφεται πάντα πάνω δεξιά ο τόπος και η ημερομηνία κατά την οποία γράφεται. π.χ. Μύκονος / 14/01/2013. Κάτω και αριστερά ξεκινάει με την προσφώνηση προς το πρόσωπο στο οποίο απευθύνεται και κάτω από την προσφώνηση ξεκινάει το κείμενο. Το ύφος μιας επιστολής εξαρτάται από το πρόσωπο στο οποίο απευθύνεται, έτσι ανάλογα διαμορφώνεται και η προσφώνηση. Για παράδειγμα αν ο αποδέκτης της επιστολής είναι ένα φίλος, ένας συγγενής ή ένα αγαπημένο μας πρόσωπο η προσφώνηση μπορεί να είναι “αγαπητέ φίλε, αγαπητέ Πέτρο, αγαπητέ ξάδερφε κ.α.”, ενώ αν αποδέκτης είναι ένα επίσημο πρόσωπο, ένα Δήμαρχος, ένα πολιτικό πρόσωπο τότε η προσφώνηση θα πρεπε να είναι “Αξιότιμε κ.Δήμαρχε, αξιότιμεκ.Υπουργέ”. To ύφος στην επιστολή είναι αντίστοιχο με την ιδιότητα του αποδέκτη της. (π.χ. Άλλο είναι το ύφος αν ο αποδέκτης είναι ένας φίλος μας και άλλο αν είναι ο Υπουργός. Η αποφώνηση αντίστοιχα πρέπει να είναι ανάλογη με την εκφώνηση. Αν απευθυνόμαστε σε φιλικό πρόσωπο μπορεί να είναι “με αγάπη, φιλικά, να είσαι καλά κ.α.” ενώ αν απευθυνόμαστε σε επίσημο πρόσωπο μπορεί να είναι “με εκτίμηση, με φιλικούς χαιρετισμούς κ.α.) Η δομή του κειμένου μιας επιστολής είναι αντίστοιχη με τη δομή του άρθρου, έχει δηλαδή αυστηρά Πρόλογο -Κυρίως Θέμα – Επίλογο. Στον πρόλογο αν απευθυνόμαστε σε επίσημο πρόσωπο συστηνόμαστε και στη συνέχεια αναφέρουμε τον λόγο για τον οποίο γράφουμε τη συγκεκριμένη επιστολή και το θέμα της. Αν απευθυνόμαστε σε ένα φιλικό πρόσωπο αρκεί να αναφερθούμε στον λόγο συγγραφής της επιστολής και στο θέμα της ή σε μια γενική μας αναφορά σχετικά με το θέμα που θα αναπτύξουμε. Στο κυρίως θέμα απαντάμε και αναπτύσσουμε τα ζητούμενα του θέματός μας και στον επίλογο καταλήγουμε σε ένα γενικό συμπέρασμα, μια σύνοψη που προκύπτει από όσα αναφέραμε πιο πριν.

γ) Ομιλία: Σε μια ομιλία ξεκινάμε πάντα με προσφώνηση η οποία διατυπώνεται ανάλογα με το κοινό στο οποίο απευθυνόμαστε. Αν μιλάμε στους καθηγητές μας, τον Διευθυντή του σχολείο και τους συμμαθητές μας μπορεί να είναι “Αξιότιμε κ.Διευθυντά, αγαπητοί καθηγητές και μαθητές”. Αν απευθυνόμαστε σε ευρύτερο κοινό θα πρέπει να είναι πιο επίσημη η προσφώνηση και να περιλαμβάνει τα επίσημα πρόσωπα του κοινού αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο. Το ύφος και πάλι πρέπει να είναι αντίστοιχο με το κοινό στο οποίο απευθυνόμαστε (ισχύει ό,τι ακριβώς και στην επιστολή παραπάνω). Το γραμματικό πρόσωπο στο οποίο γράφουμε μπορεί να είναι το α΄ και β΄ περιορισμένα στον πρόλογο και στον επίλογο και γ΄ κυρίως πρόσωπο στο κυρίως μέρος της επιστολής. Η ομιλία κλείνει πάντα με την αποφώνηση “Σας ευχαριστώ”. Τέλος η δομή ενός κειμένου που αποτελεί ομιλία είναι όπως και στα προηγούμενα είδη : Πρόλογος – Κυρίως Θέμα – Επίλογος. Στον πρόλογο αναφερόμαστε και πάλι γενικά στο θέμα το οποίο θα αναπτύξουμε και μπορούμε να γράψουμε μια γενική άποψη γι αυτό, στο κυρίως θέμα και πάλι απαντάμε στα βασικά ζητούμενα του θέματός μας και στον επίλογο κλείνουμε με γενικό συμπέρασμα που προκύπτει από όσα αναφέρθηκαν στο κυρίως θέμα.

Το γραπτό μας είναι μια σημαντική εικόνα του εαυτού μας.

Δημήτρης Παπαδημητρίου, φιλόλογος

Στοιχεία Σχολείου

Γυμνάσιο Μυκόνου

Μύκονος - Βρύση

84600,  N. Κυκλάδων

e-mail : mail @ gym-mykon.kyk.sch.gr 

τηλ  : 22890-22288, 22890-28563

Fax : 22890-22288, 22890-28563

Τηλ. Διευθυντή : 22890-27747