Οδηγίες Περίληψης Γ΄ Γυμνασίου

Πληροφοριακά Στοιχεία

Κατηγορία: Δημήτρης Παπαδημητρίου - Φιλολογικά

Δημοσιεύθηκε : Τρίτη, 11 Οκτώβριος 2016 18:23

Εμφανίσεις: 6140

NEΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Γ΄ Γυμνασίου

ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΓΡΑΦΩ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ορισμός: Η περίληψη αποτελεί μια συνοπτική και περιεκτική αναδιατύπωση/ απόδοση ενός αρχικού κειμένου( άρθρο, επιφυλλίδα, δοκίμιο κλπ). Είναι , με άλλα λόγια, μία τεχνική πύκνωσης του γραπτού λόγου.

Α) Πορεία σύνταξης μιας περίληψης:

Βήμα 1: Διαβάζουμε όλο το κείμενο μία φορά και προσπαθούμε να εντοπίσουμε την κυρίαρχη ιδέα του νοηματικού κέντρου, προσέχοντας παράλληλα τα εξής: τον τίτλο, τον συγγραφέα, την προέλευση του κειμένου, καθώς και την πρώτη και τελευταία παράγραφο. Με την πρώτη ανάγνωση είναι καλό να διακρίνουμε και το γραμματειακό είδος στο οποίο ανήκει το δοσμένο κείμενο (άρθρο, απόσπασμα, κείμενο κλπ)

Προσοχή: την κυρίαρχη ιδέα την αναζητούμε συνήθως στην πρώτη παράγραφο

Προσέχουμε πάντα τις πρώτες περιόδους κάθε παραγράφου γιατί σε αυτές

εμπεριέχονται οι κομβικές (βασικές) σκέψεις του συγγραφέα

Βήμα 2: Εντοπίζουμε τα βασικά μέρη κάθε παραγράφου ( θεματική πρόταση,

λεπτομέρειες, κατακλείδα) υπογραμμίζοντας λέξεις ή φράσεις κλειδιά, τις

διαρθρωτικές λέξεις. Ο σκοπός αυτής της ενέργειας είναι ο χωρισμός του κειμένου σε νοηματικές ενότητες και η πλαγιοδότησή τους* ( τοποθετούμε ένα περιεκτικό τίτλο σε κάθε παράγραφο ή νοηματική ενότητα - πλαγιότιτλο)

Η ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΩΝ ΠΛΑΓΙΟΤΙΤΛΩΝ ΜΕ ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗ ΣΩΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΔΕΤΙΚΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΚΑΙ ΦΡΑΣΕΩΝ ΑΠΟΦΕΡΕΙ ΤΗΝ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ.

Β) ΓΡΑΦΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΕΡΙΛΗΨΗ

1. Ξεκινάμε γράφοντας το νοηματικό κέντρο του κειμένου. Ακόμα στην πρώτη περίοδο μπορούμε να αναφέρουμε και το γραμματειακό είδος του κειμένου (άρθρο, κείμενο, κλπ), το συγγραφέα και τον τίτλο του κειμένου.

π.χ. Το παραπάνω κείμενο «Γραικός, Γραικοί και Έλληνες» από τον Μάρκο Αυγητίδη αναφέρεται στην προέλευση των λέξεων Γραικός και Έλληνας.

2. Στη συνέχεια καταγράφουμε το νοηματικό κέντρο-περιεκτικό πλαγιότιτλο της πρώτης ενότητας του κειμένου χρησιμοποιώντας και την κατάλληλη συνδετική – διαρθρωτική λέξη.

π.χ. Αρχικά ο συγγραφέας ορίζει τις έννοιες Έλληνας, Γραικύλος και Γραικός και καταγράφει τις πρώτες ιστορικές αναφορές του ονόματος Έλλην, που σύμφωνα με πηγές του Αριστοτέλη και του Απολλόδωρου προέρχεται από την περιοχή Δωδώνη.

3)Συνεχίζουμε καταγράφοντας τον ένα πλαγιότιτλο μετά τον άλλο προσέχοντας να χρησιμοποιούμε τις κατάλληλες συνδετικές λέξεις και τα κατάλληλα ρήματα αποφεύγοντας όσο γίνεται τις επαναλήψεις τη μεταφορά αυτούσιων λέξεων από το αρχικό κείμενο αλλά και τη μίμηση του ύφους του συγγραφέα.

π.χ. Στη συνέχεια τονίζεται η αμφισβήτηση κάποιων ιστορικών γι’ αυτήν την ερμηνεία και αναφέρονται και άλλες πηγές για την προέλευση της λέξης Γραικοί. Τέλος ο συγγραφέας υπογραμμίζει τις ιστορικές περιόδους που κάλυπταν κάθε φορά οι όροι Ρωμαίοι, Γραικοί και Έλληνες.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΛΗΨΗ:

1)Προσπαθούμε να μην χρησιμοποιούμε το ίδιο ύφος με το συγγραφέα του κειμένου αλλά το κείμενο της περίληψης να έχει το δικό του χαρακτήρα και ύφος.

2) Γράφουμε πάντα σε γ΄ ενικό πρόσωπο , ποτέ σε α΄ ή β΄ πρόσωπο

3) Δεν γράφουμε την άποψή μας ή τα σχόλιά μας πάνω στο αρχικό κείμενο αλλά απλά και μόνο την περίληψή του.

4)Προσπαθούμε να αντικαταστήσουμε τις λέξεις του κειμένου με άλλες συνώνυμες όταν και όπου γίνεται

5)Χρησιμοποιούμε συνδετικές λέξεις και φράσεις για να συνδέουμε τις προτάσεις της περίληψης μεταξύ τους αλλά και για να μεταβαίνουμε αρμονικά από τη μία στην άλλη.

Διαρθρωτικές – συνδετικές λέξεις: Αρχικά, πρώτα πρώτα , στην αρχή, ξεκινώντας ο συγγραφέας, στη συνέχεια, έπειτα, ακόμα, επίσης, εξάλλου, επιπρόσθετα, ακολούθως, τέλος, κλείνοντας ο συγγραφέας κλπ.

Ρήματα για να αποδώσουμε αυτά που λέει ο συγγραφέας του κειμένου:

Ο συγγραφέας αναφέρεται, αναφέρει, τονίζει, επισημαίνει, καταγράφει, προσδιορίζει τον όρο ή το θέμα, εξηγεί, προβληματίζεται, αναρωτιέται, υπογραμμίζει, διατυπώνει την άποψη.

Λίγα τελευταία λόγια για την περίληψη: Περίληψη είναι η σύντομη και περιεκτική απόδοση ενό κειμένου και όχι απλά ένα κείμενο με μικρότερη έκταση από το αρχικό. Προυποθέτει να έχουμε διαβάσει και να έχουμε καταλάβει καλά το αρχικό κείμενο και να το αποδώσουμε ουσιαστικά καταγράφοντας τα βασικότερα σημεία του.